ရခိုင္​

ဂုဟိ​ေရရခိုင္​သားတိက အာရီယာန္​ အႏြယ္​ ရခိုင္​သားကို
မျမင္​ဖူးလိုက္​ မတိြဖူးလိုက္​ ​ဗမာခြတ္​ပခလို႔ မ်ိဳး​ေရာပနာ ရခိုင္​ ျပည္​မထဲမွာ မ်ိဳးျပဳန္​းလား​ေရ အဂု ဘဂ္​လာမွာရာ ​ေဒ အႏြယ္​တိ ဟိနိန္​သီး​ေရ။
လက္ဦးအစရခိုင္ႀကီးမ်ားသို႔မဟုတ္အာရီယာန္အႏြယ္သံုးမ်ိဳး
(၁) ေရၾကည္သား (ရီႀကိဳင္သား)
(၂) မာ့ရိုးသား( ျဗာဟၼဏမ်ား)
(၃) ေကါက္ကတန္းသားမ်ား(မရမာမ်ား)
ဤအႏြယ္ သံုးခုသည္ လက္ဦးအစ အာရီယာန္ ရခိုင္သားမ်ား ျဖစ္သည္။
(၁) ေရၾကည္သား(ရီႀကိဳင္သားေခၚမဂဓ တိုင္သားမ်ား)
သမိုင္းေနာက္ခံ
ဗုဒၶျမတ္စြာ မပြင့္မွီ ေရွးပေ၀သဏီအခ်ိန္က အိၿႏၵိယတိုက္ မဇၥ်ိမေဒသ မာဂဓ တိုင္းျပည္ႀကီးတြင္ ဘိုးေတာ္ ၀ရသခၤမင္းႀကီး ထီးနန္းစိုးအုပ္ေလသည္။ ထိုမင္းႀကီးသည္ သားငယ္ျဖစ္ေသာ ရတနာ မင္းသားကို ေခၚလွ်က္ မဂဓ တိုင္း၏ အေရွ႕ဘက္ရွိ ဘာဂီရနဒီ (ဘာဂဲရေနာ္ဒီ၊ ဘာဂဲ=က်ား။ ေနာ္ဒီ=ျမစ္) အေရွ႕ဘက္ ခရိုင္ျခား၍ အပိုင္စားေပးေလ၏။
ထိုရတနာမင္းသားသည္ ေနာက္လိုက္အသင္းသားတို႔ကို ေခၚေဆာင္ယူလွ်က္ အလ၀ီမည္ေသာၿမိဳ႕ကိုတည္၍ စိုးစံေလ၏။ ထိုၿမိဳ႕ကိုအစဲြျပဳ၍ ရခိုင္ျပည္ကို အာလ၀ီတိုင္း ဟူ၍ လူတို႔ ေခၚကုန္၏။ လူအေပါင္းတို႔မွာ ႏွလံုးသိမ္ေမြ႔သည့္ အတြက္ မရမာ ဟူ၍လည္း ပါဠိ ဘာသာျဖင့္ တဖန္ ေခၚကုန္၏။ ထို မရမာ ဟူသည္ကါး ရခိုင္တို႔၏ ဘာသာစာကို ေခၚသတည္း။ ထိုမရမာတို႔ကို တဖန္ ေရၾကည္ရာ ျမက္ႏုရာ ရွာ၍ ေနထိုင္ လာၾကသည့္ အတြက္ ေရၾကည္သား(ရီႀကိဳင္သား) ဟု ေခၚကုန္၏။ ရခိုင္သားအစ ရႀကိဳင္သား ဟူသည္ကါး မာဂဓ တိုင္းသား ခတၱိယ အာရီယန္အႏြယ္ မင္းမ်ိဳးမ်ားျဖစ္သတည္း။(မရမာ=ေမ ရမၼာ၊ ျမမၼာ၊ ေမ=ငါ၊ ရမၼ=ေမြ႔ျခင္း၊ ဘာသာျပန္လွ်င္ ႏွလံုးသိမ္ေမြ႔ႏူးညံ့ေသာ ဇာတ္ ဟူ၍ ရသည္။)
(၂) မာ့ရိုးသား ေခၚ ျဗာဟၼဏမ်ား
ဘီစီ ၃၃၂၅ ခု သို႔ သကၠရာဇ္ ေရာက္လတ္ေသာအခါ ကပိလ၀တ္ ျပည္မွ ထြက္လာၾကေသာ ၀ါသုေဒ၀ ဗလေဒ၀ အဥၥနေဒ၀ီတို႔သည္ ရကၡပူရတိုင္း အာကါပ်ံ၀ဲ ဒြါရာ၀တီ သံတြဲၿမိဳ႕တြင္ ထီးနန္းစိုက္လွ်က္ ေနစဥ္ ဘီလူးရန္ေၾကာင့္ အဥၥေဒ၀ီႏွင့္ ပေရာဟိတ္ ပုဏၰားတို႔သည္ ေျမာက္ဘက္သို႔ ဆန္တက္ကါ ေ၀သာလီ ၿမိဳ႕ေဟာင္းတြင္ ထီးနန္းစိုးစံ ေလသည္။
ထိုမင္းဆက္သည္ကါး ခတၱိယအႏြယ္ အဥၥနေဒ၀ီႏွင့္ ျဗာဟၼဏအႏြယ္ ပေရာဟိတ္ ပုဏၰားဇာတ္တို႔ ထိမ္းျမားရာမွ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ပုဏၰားမင္းဆက္ ျဖစ္သတည္း။
ထိုပုဏၰားမင္းဆက္ကို မာ့ရိုး (လမ္းေဟာင္းအတိုင္းလာသူ) သား ဟူ၍ ေခၚကုန္၏။ ဤသည္ကါး ဒုတိယအႀကိမ္ ရခိုင္ျပည္ကို တည္ေထာင္ေသာ အာရီယာန္ အႏြယ္တို႔ ျဖစ္သတည္း။
(၃) ေကါက္ကတန္းသားမ်ား(မရမာမ်ား)
ကပိလ၀တ္ျပည္မွ အဥၹဳန မင္းႀကီးသည္ လူ၀တ္ေၾကာင္ကို စြန္႔လွ်က္ ရေသ့ျပဳကါ ဂစၧပနဒီ ျမစ္ဖ်ားတြင္ ေနထိုင္၏။ ထိုရေသ့ႏွင့္ အိႏၵမာယု စာ့မင္းသမီးတို႔ သင့္ျမတ္ရာမွ မာရယုကို ေမြးသည္။ ထိုမာရယုကို ၿမိဳ လူမ်ိဳး သင္းထီး ရေအာင္လာ ေကါက္ယူေမြးစားသည္။ ထိုမာရယု ႀကီးျမင့္ လာေသာအခါ သင္းထီး ရေအာင္လာ သမီး ၿမိဳမ ပိန္ညွာႏွင့္ လင္မယားျပဳသည္။ ထိုမာရယုသည္ မင္းစိတ္ ရွိ၍ ၿမိဳ အသင္းသား လူမ်ိဳးတို႔ကို ေခၚယူ၍ ဓည၀တီ လြင္ျပင္သို႔ ဆင္းလာကါ ဓည၀တီ ၿမဳိ႕ကိုု တည္ေထာင္ ေလသည္။ မာရယု မင္းႀကီး ဘိသိတ္ခံေသာ မိဖုရားမွာကါး ျဗာဟၼဏရာဇာႏွင့္ အဥၥနေဒ၀ီမင္းသမီး တို႔မွ ဆင္းသက္လာေသာ ပုဏ္ေဋးမ ရုစိမာလာ (ရုစိ=အရသာရွိေသာ၊ မာလာ=ပုလဲသြယ္ ပန္း) ျဖစ္သတည္း။ ထို႔ေၾကာင့္ ရခိုင္သားစစ္လွ်င္ ၿမိဳ ခ်င္း ခမီး ဟူ၍ ေျပာေလ့ရွိသည္။
ဤမာရယု အမ်ိဳး အႏြယ္ အစဥ္အဆက္ကို ၿမိဳတို႔ ေကါက္ယူေမြးစားသျဖင့္ လူလားေျမာက္လာသည့္ အတြက္ ေကါက္ကတန္းသား ဟုေခၚသည္။ ထိုေကါက္ကတန္း သား မင္းစဥ္ မင္းဆက္သည္ မရမာ ဟူ၍ မိမိကိုယ္ကို ေျပာဆိုသျဖင့္ မရမာအႏြယ္ ဟုလည္း ေခၚသတည္း။
ဤသည္ကါး တတိယ အႀကိမ္ ရခိုင္ျပည္ကို အာရိယာန္တို႔ တည္ေထာင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ သမိုင္း ေနာက္ခံ ျဖစ္သတည္း။